De pandemie wakkert in alle hevigheid opnieuw aan, geduid als zijnde golf twee. Waar de overload aan patiënten ditmaal eerst op de verpleegafdeling zichtbaar was, vloeit deze inmiddels door de IC op. Verdere opschaling is nodig om de toestroom het hoofd te bieden.

Ten opzichte van het voorjaar nu enige voorbereiding, eenvoudiger misschien. Niets blijkt minder waar, reguliere zorg behoudt zijn doorgang in tegenstelling tot golf één. Dit maakt dat we geen beroep kunnen doen op extra personeel onder andere uit onze reservisten poule. Oud IC en HC collega’s komen niet beschikbaar omdat een volledige lock down uitblijft. Het water staat tot aan de lippen, naarstig wordt gezocht naar alternatieve oplossingen. Het kabinet wil voorkomen dat reguliere zorg stremt, maar we zijn genoodzaakt planbare zorg af te schalen. Alleen dan kunnen extra IC bedden worden gerealiseerd.

Gesproken wordt over golf één en twee maar de realiteit is dat de zee intussen nog niet rustig is geweest. Al maandenlang wordt een beroep gedaan op ieders flexibiliteit en extra inzet. Bittere noodzaak als we streven uitgestelde zorg in te halen en collega’s een welverdiende vakantie wordt gegund. Waar in het voorjaar -door extra werken- roosters rond kwamen zijn er door personele uitval nu gaten die niet meer te dichten zijn. 

Herkenbaarheid in de verscheidenheid aan extra handen, deze lering werd getrokken ten tijde van golf één. De kleur van het uniform bepaalt tot welke schil je behoort, een schil bepaalt taken en verantwoordelijkheden:
Schil 1 zijn de ‘witte veders’, dit betreffen Intensive care verpleegkundigen die eindverantwoordelijk blijven in de zorg voor meerdere IC patiënten.
Schil 2 zijn ‘de groentjes’, waaronder High care verpleegkundigen en Anesthesie medewerkers.
Tot slot lopen er ‘blauwtjes’, ofwel schil 3 waaronder afdeling verpleegkundigen, ziekenverzorgenden en operatie assistenten. Naast ondersteuning tijdens zorgmomenten geven zij benodigdheden aan. Zodoende zijn schil 1 en 2 in staat ‘aangekleed’  in isolatie te blijven, wat naast efficiëntie eveneens materialen bespaart.

Vele handen maken licht werk, zonder extra hulp is grootschalige uitbreiding überhaupt ondenkbaar.
Iedere dienst opnieuw stel ik mij voor aan een reeks ‘vreemde’ mensen. Keer op keer heet ik ze welkom op de IC en bedank de buddy’s voor hun inzet. Tenslotte hebben zij niet gekozen voor deze werkomgeving en zijn we noodgedwongen op elkaar aangewezen. Voor beide partijen is het zwaar, de buddy’s werken plotseling met een volledig andere doelgroep in een volkomen vreemde setting. Daarnaast worden IC verpleegkundigen geacht deze buddy’s aan te sturen, echter niemand heeft ooit met dit bijltje gehakt. Want hoe manage je meerdere intens zieke patiënten, tezamen met iemand die amper een IC patiënt gezien dan wel verzorgd heeft.

Naast extra handen zijn er meerdere oplossingen bedacht waardoor schil 1 wordt ondersteund, met als doel verantwoorde zorg te blijven waarborgen. Toch zijn er kanttekeningen, meerdere werkzaamheden verrichten buddy’s in opdracht van een ‘witte veder’. Zodoende is één IC verpleegkundige in staat meerdere patiënten onder zijn/haar hoede te nemen. Theoretisch een plausibele oplossing, in de praktijk echter delicaat. Bijsturen van instellingen moeten veelal noodgedwongen worden uitgesteld, omdat het effect -dan wel gevolg- hiervan niet kan worden afgewacht. Ongewild moeten zaken die minder prioriteit behoeven worden opgeschort of zelfs geschrapt, wat de kwaliteit niet ten goede komt. We doen wat we kunnen en zelfs meer, de verantwoording is groot en voelt op momenten buiten proportioneel.

Hoe langer deze pandemie aanhoudt des te vaker ik mijzelf de vraag stel, ‘wat als’? Wat als we door deze noodgedwongen manier van werken een cruciale fout maken? Wat als deze fout fatale gevolgen kent, wat als…..

Afgezien de uitzichtloosheid, vermoeidheid, emotionele belasting en juridische bezwaren strijden we dag en nacht voor het leven van een medemens en houden moedig stand. We voelen ons ieder ogenblik verantwoordelijk voor deze intens zieke patiënten, zelfs nu het er teveel zijn. En waar de hele bevolking legio redenen opsomt waarom juist zij uitkijken naar ‘de sleutel’ tot normaal, wensen wij eenvoudigweg dat een volgende vloedgolf ons en al die patiënten bespaart mag blijven.